Tomorrow starts today!

Vrouwenvleugel sinds 1963

Vijf jaar na de oprichting van The Bona Stars in 1958 krijgt de club ook een damesteam, samengesteld uit een aantal meiden, die wel leuk vinden wat die jongens in de gymzaal doen. Na een paar keer trainen wordt het team goed genoeg geacht om wedstrijden te gaan spelen. Op zaterdag 16 november 1963 is het zo ver. Er wordt een vriendschappelijke wedstrijd geregeld in Den Haag tegen VODO, een ervaren team en dat blijkt ook wel uit de uitslag: 100-7.

De tegenstander en de uitslag komen uit het geheugen van Mieke Zandbergen, één van de speelsters van het eerste uur, die nog vele jaren deel zal uitmaken van het eerste team van Bona Stars. ‘Wij konden er nog niets van en VODO had een heel stel donkere meisjes, die al heel goed waren.’

In de Leidse Courant staat een paar dagen later een uitgebreid stuk over de primeur. Tegenstander noch uitslag worden genoemd in het artikel dat is geschreven door pater Overeem van het Bonaventura, die voor de gelegenheid optreedt als coach. Iemand moet het doen tenslotte… Overeem was in die tijd ook competitieleider van het district Den Haag.

Hij is in zijn nabeschouwing uitermate vriendelijk voor de dames. ‘Dat alle begin moeilijk is blijkt zeker wel uit deze wedstrijd.’ Hij constateert een aantal gebreken als ervaring, teamverband, de zenuwen in bedwang houden en conditie. Hij schrijft ook dat de dames de mannen als voorbeeld kunnen nemen. ‘Die zijn als beginnelingen ook begonnen met nederlagen’. Daarmee doet hij de geschiedenis geweld aan, want de mannen van Ton Kallenberg verliezen in het eerste seizoen geen enkele wedstrijd en leiden de eerste nederlaag in het slotduel van het tweede seizoen…

In de competitie

Maar goed, de kogel is door de kerk. Bona Stars gaat zich vanaf nu ook manifesteren in de damescompetitie. De coaching door pater Overeem blijft zeer beperkt. André de Jong, speler van het herenteam, neemt plaats op de bank. De ervaring die hij inmiddels heeft opgedaan blijkt hij te kunnen overbrengen op de dames. In februari wordt zelfs gewonnen van VODO (44-24), de ploeg die in de oefenwedstrijd nog zo vreselijk veel te sterk was geweest…

Er wordt in de vroege jaren zestig nog maar beperkt gebasketbald door vrouwen. Bona Stars, steeds gecoacht door mannen uit eigen gelederen, speelt in de eerste divisie en dat is slechts één klasse onder de top van Nederland. In het tweede seizoen draait de Leidse ploeg uitstekend en haalt zelfs de promotiewedstrijd, die bij winst een plek oplevert in de eredivisie. Dat lukt niet. Bona Stars verliest dat duel van BOB, de ploeg uit Oud-Beijerland met onder anderen de legendarische Carla de Liefde.

Twee promoties 

Een paar jaar later komt er een nieuwe indeling bij de NBB. Bona Stars slaagt er niet in zich te plaatsen voor de landelijke competitie en speelt een jaar of wat in het rayon. In 1971 wordt de ploeg tweede en promoveert naar de landelijke tweede divisie. Drie jaar later volgt een nieuwe promotie naar de eerste divisie. De club heeft dan inmiddels de naam veranderd in BS Leiden. Het volgende grote moment in de geschiedenis van het Leidse vrouwenbasketbal volgt in het seizoen 1979-1980. Met wat aanvulling van buitenaf en de kern van BS Leiden staat er een zeer sterk team. En het succes komt. Dat seizoen wordt BS Leiden kampioen van de eerste divisie en promoveert naar het walhalla van het basketbal, de eredivisie. En passant wordt er in een van de laatste wedstrijden een record neergezet dat heel lang in de boeken blijft staan en misschien is dat nog wel het geval. Werkendam wordt verslagen met een verschil van precies honderd punten: 132-32.

Parker

Het gesponsorde basketball is in Leiden op zijn hoogtepunt. Parker steekt veel geld in de sport en het damesteam kan een graantje meepikken, al is het maar om wat reiskosten te dekken. Marijke Klos en Lucy Groothuis komen erbij om het team te versterken en coach Rob de Vries voert de ploeg naar een verdienstelijke zesde plaats. Er worden zeventien van de 36 wedstrijden gewonnen. In het tweede jaar gaat het een stuk minder. Het is voor Parker Leiden, zoals ook dit team dan heet, een struggle for life. Er worden slechts zes van de 36 wedstrijden gewonnen, Leiden wordt negende en degradeert.

Dat is vaak een slechte zaak voor de toekomst. Diverse speelsters houden het voor gezien en omdat de sponsoring van Parker stopt en opvolger Elmex is kennelijk van mening dat de gebitten van de dames zonder tandpasta van dat merk ook wel in orde zijn… Het gevolg is dat het team in elkaar zakt. Ook in de eerste divisie gaat het niet goed. Het seizoen 1982-1983 wordt afgesloten met de achtste plaats en dat betekent degradatie naar de tweede divisie. Wat met de titel van 1980 en twee jaar eredivisie een sprookje lijkt te worden, krijgt een vervolg dat eigenlijk niemand wil lezen.

Vrouwenbasketbal blijft natuurlijk wél bestaan bij BS Leiden, maar van een echte poging de top te halen, zoals bij de mannen, is geen sprake meer. Het is recreatief met een serieuze ondertoon, niets meer en niets minder. Decennialang wordt er ‘niets’ vernomen van de vrouwenkant bij BS Leiden. Het eerste team speelt in de tweede divisie of de top van het rayon, maar dat is het dan ook wel. Ook de terugkeer van het topteam in de manneneredivisie als Zorg en Zekerheid Leiden in 2006 kan de vrouwentak niet de noodzakelijke boost geven. Anders dan in de Parkertijd kunnen de vrouwen niet profiteren van de nieuwe sponsor.

Potentie

Al die jaren is BS Leiden voor vrouwen met een beetje talent geen aantrekkelijke club om te gaan basketballen. Clubs als Grasshoppers, MSV, Leiderdorp, enz. trekken elk talent weg. Maar dan wordt het 2014. Een groepje mannen (!) steekt de koppen bij elkaar en ziet duidelijk potentie op de ‘vrouwenvleugel’. Voorkom dat een club als Grasshoppers als een magneet blijft werken, ontwikkel je eigen talent en kijk of de terugkeer naar de top op termijn een haalbare kaart is. Dat is de doelstelling.

Het is toch te gek dat één van de grootste clubs van Nederland niet of nauwelijks vertegenwoordigd is in de hoogste afdelingen? Dat is het zeker. Vooral omdat het talent er is. En ook de technische know-how. De doelstelling: niets minder dan eredivisie vrouwen in 2020. Dat jaar wordt niet gehaald, vooral ook omdat er meer nodig is dan alleen goede speelsters om in de eredivisie te kunnen spelen. Een paar jaar later is het wél zover. Onder de bezielende leiding van Floris van der Voet, gesteund door een prima technische staf, wordt de stap gemaakt. BS Leiden is terug in de vrouweneredivisie.

Fotobijschrift

Kampioen eerste divisie en promotie naar de eredivisie in 1980
Staand v.l.n.r.: coach Rob de Vries, Mirjam van Schaik, Ineke van der Laken, Rosalie van der Laan, Dorien Rosdorff en Els Vijfvinkel. Zittend v.l.n.r.: Mieke Zandbergen, Mardet van Gennip, Ingrid Goedegebuuren, Doriene Meijvogels, Hanneke Vreeburg en Ria de Wit.